هسته پژوهشی سلامت روان اجتماع
هسته پژوهشی سلامت روان اجتماع
Community Mental Health Research Group
مرکز تحقیقات بهداشت روان
دانشگاه علوم پزشکی ایران
مقدمه
بر اساس نظر کمیسیون عوامل تعیینکننده روانی- اجتماعی سلامت سازمان بهداشت جهانی نزدیک به 85 درصد عوامل موثر بر سلامت و اجزای آن از جمله سلامت روان، مولفههایی به غیر از عوامل زیستی و ژنتیک است. عوامل اجتماعی یکی از این فاکتورهای موثربر سلامت روان است. از جمله عوامل اجتماعی موثر بر سلامت: توزیع عادلانه درآمد، وجود امنیت و آزادی، فقر، خشونت تبعیض اجتماعی و داشتن شبکه روابط اجتماعی ... میباشند. با توجه به مطالب گفته شده واهمیت عوامل اجتماعی برسلامت یکی از اهداف این گروه تعیین عوامل اجتماعی موثر بر سلامت است شناسایی این عوامل و مولفه های اجتماعی و تلاش در راستای اثرگذاری بر آنها می تواند در درازمدت به ارتقای سلامت روان اجتماع منجر شودبا توجه به اینکه سلامت روان متاثر از عوامل و تعیین کننده های اجتماعی است و در اختلالات روانپزشکی به خودی خود و در مقایسه با اختلالات جسمی دیگر، شیوع بالایی دارند. شیوع بالای اختلالات روانی لزوم نگرش مبتنی بر سیستم را آشکار ساخته و این امر به روانپزشکی عمومی و جامعهنگر قدرت میبخشد. با این مقدمه یکی از اهداف مورد توجه این گروه، برای اثربخشی مدلهای مراقبتی بیماران روان در سطح جامعه و همچنین طراحی مداخلات موثر برای ارتقای سلامت روان جامعه میباشد.
خطوط(لاین) تحقیقاتی گروه:
- سلامت روان جامعه نگر
- شناسایی وتعیین نقش عوامل اجتماعی موثر بر سلامت ( گام های اول تمرکز این هدف بر دو موضوع خشونت (خانگی، خیابانی- گروهی) و سرمایه اجتماعی (Social Capital) خواهد بود.)
گروه سلامت روان جامعه نگر
هدف نهایی: طراحی، پیاده سازی و ارزیابی مداخلات موثر جهت ارایه خدمات سلامت روان در جامعه
توضیح: در این هدف کلی، دغدغه و سوال اصلی پژوهش هایی که انجام خواهد شد در مورد منطق، ماهیت و چگونگی ارایه خدمات سلامت روان برای سطوح مختلف مراقبت و برای گروه های هدف مختلف از بیماران تا کل افراد جامعه برای ارتقاء وضعیت سلامت روان هر یک در بستر جامعه (از بیمارستان تا خانه) می باشد.
اقدامات:
- انجام مرور سیستماتیک برای شناسایی مداخلات موثر سلامت روان و روانپزشکی در جامعه
- تهیه بانک اطلاعات مداخلات اثربخش در حوزه های مختلف مداخلات برای ارتقاء سلامت روان در جامعه
- طراحی مدل های ارایه خدمات و مداخلات سلامت روان و روانپزشکی در جامعه
- ایده پردازی، مفهوم سازی و ارایه طرح های عملیاتی برای ارایه خدمات سلامت روان اثربخش در سطوح مختلف مراقبت در جامعه(از بیمارستان تا خانه)
- اجرای آزمایشی مدل های ارایه خدمات و مداخلات سلامت روان و روانپزشکی در جامعه(از بیمارستان تا خانه)
- ارزشیابی، پایش و تحلیل (اثربخشی، هزینه، هزینه-فایده، کارآیی) مداخلات جاری سلامت روان و روانپزشکی در جامعه (از بیمارستان تا خانه)
گروه عوامل اجتماعی موثر بر سلامت روان
هدف نهایی: شناسایی و اولویت بندی عوامل اجتماعی موثر بر سلامت روان و طراحی مداخلات اجتماع محور برای اثرگذاری بر آنها
اقدامات:
- انجام مرور سیستماتیک برای بررسی شاخص های اپیدمیولوژیک و عوامل موثر بر انواع خشونت (خانگی، خیابانی-گروهی) در ایران و منطقه مدیترانه شرقی
- انجام مرور سیستماتیک برای بررسی شاخص های اپیدمیولوژیک و عوامل موثر بر سرمایه اجتماعی در ایران و منطقه مدیترانه شرقی
- طراحی و اجرای آزمایشی مداخلات برای اثرگذاری بر شاخص های اپیدمیولوژیک و عوامل مرتبط با خشونت خانگی در ایران
- طراحی و اجرای آزمایشی مداخلات برای اثرگذاری بر شاخص های اپیدمیولوژیک و عوامل مرتبط با خشونت خیابانی-گروهی در ایران
- طراحی و اجرای آزمایشی مداخلات برای اثرگذاری بر شاخص های اپیدمیولوژیک و عوامل مرتبط با سرمایه اجتماعی در ایران
سازمانهای همکار
- اداره سلامت روان،اعتیاد وسلامت اجتماعی وزارت بهداشت،درمان وآموزش پزشکی
- سازمان بهزیستی
- معاونت اجتماعی شهرداری تهران
- وزارت کشور
- قوه قضاییه
- سازمان پزشکی قانونی
- نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران
- دانشکده علوم رفتاری وسلامت روان
- گروه روانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی ایران
اعضای هسته پژوهش سلامت روان اجتماع
رئیس: دکتر مریم رسولیان
دبیر: دکتر مرتضی ناصربخت
اعضاء هسته پژوهشی: دکترجعفر بوالهری، دکتر امیرحسین جلالی، دکتر مسعود احمدزاد اصل ، دکتر مرضیه نجومی، دکتر نوشین خادم الرضا، دکتر احمد حاجبی، دکتر لیلا قالیچی